پانێڵی بنەڕەتی مێتابۆلیزم(Basic Metabolism Panel)

بەم ناوانەیش دەنووسرێ: BMP، پانێڵی کیمیا. بۆچی ئەم شیکارییە دەکرێت؟ تا باری لەش‌ساغیی مرۆڤ دەست‌نیشان‌بکرێ، چاودێریی زۆر جۆری نەخۆشی و باری تەندروستیی لەش بکرێ، وەک نەخۆشییەکانی شەکرە و گورچیلە. کەی ئەم شیکارییە پێویستە بکرێت؟ کاتێک مرۆڤ دەیەوێ لە باری لەش‌ساغیی خۆی دڵنیاببێتەوە، یا هەست بە ئازارێک دەکا و دەیەوێ چاودێریی دۆخێکی دیاریکراو بکا. نموونەی شیکاری […]

شیکاریStool Elastase

ئەم شیکارە بە Fecal Pancreatic Elastase/ Stool Pancreatic Eastase یش ناسراوە 1- Human Fecal Elastase و (FE-I) بۆچی ئەم شیکارییە دەکرێت؟ بەم شیکارە دەتوانین کێماسی پەنکریاس هەڵبسەنگێنین. نموونەی شیکار؟ نموونیەک لە پیسایی نەخۆش وەردەگریرێ بەمەرجێ میزی تێکەڵ نەبێ. کەی ئەم شیکارییە ئەنجام دەدرێت؟ کاتێ نەخۆش نیشانە و ماکی وەک ژانەسك (گەدە)، لاوازبوون، بەدخۆراکی، بەدمژین، دواکەوتنی […]

شیکاری دژەتەنی(Celiac Disease)

لای خۆمان بەنەخۆشی گەنم ناسراوە ئەم شیکاریانە دەگرێتەوە:- Anti-tissue Transglutaminase Anti-Endomysial Antibody (EMA) Anti-Gliadin Antibody Antireticulin Antibody ARA شیکاریی پەیوەنددار بەمەوە بریتین لە: Immunoglobin A , Total IgA ئەم شیکارە بۆچییە؟ یاریدەمان دەدات دەستنیشانی نەخۆشی گەنم (Celiac)ی پێ بکەین و تا کارایی خۆراکی بێ گلوتین (Gluten Free diet)ی پێ هەڵبسەنگێنین. نموونەی شیکار:- کەمێ خوێن لەخوێنبەرەکانی […]

شیکاری C-peptide

هەروەها بە (Insulin C-peptide)یش ناسراوە. ئەم شیکارە بۆ چییە؟ تایاریدەمان بدات بەرهەم هێنانی ئینسۆلین بخەمڵێنین لە خانەکانی بێتای پەنکریاسدا. یا یاریدەمان بدات لە هۆکاری دابەزینی ئاستی گلوکۆزی خوێن(Hypoglycemia) تێبگەین. نموونەی شیکار. ١-کەمێ خوێن لە خوێنبەرەکانی باسکەوە بە سرنجێک وەردەگیرێ. ٢-گەر شیکاری میزی ٢٤ سەعاتی نەخۆش پێویست بوو، مەرجە نەخۆش سەری سەعات دیاری بکات و بچێتە […]

شێرپەنجەی ” ملی منداڵدان “

شێرپەنجەی ” ملی منداڵدان ” جۆرێكە لە جۆرەكانی شێرپەنجە و هۆکاری توشبونە بە ڤایرۆسی Human Papilloma virus. ئەم ڤایرۆسە لەڕێگەی جووتبوون بە ئاسانی دەگوێزرێتەوە. زیاتر لە ١٥٠ جۆری ئەم ڤایرۆسە ناسراون، هەندێکیان دەبنە هۆکاری گۆڕانکاری ناسروشتی خانەکان لە ملی منداڵداندا. دوو ڤایرۆس لەم ڤایرۆسانە زۆر مەترسیدارن HPV 16 و HPV 18، ئەم دوو ڤایرۆسە هۆکاری […]

شیکاری ئینسۆلین

هۆڕمۆنی ئینسۆلین(Insulin) شیکاری هۆڕمۆنی ئینسۆلین بەمەبەستی هەڵسەنگاندنی بەرهەم هێنانی ئەم هۆڕمۆنەیە لەلایەن خانەکانی بێتای پەنکریاسەوە(Beta Cell)، وە یارمەتیمان دەدات لە دەست نیشانکردنی هەبوونی لووی بەرهەم هێنی ئنسۆلین (Insulinoma) لە خانەکانی (Islet cells)ی پەنکریاس . هەروەها لەنزمی ئاستی گلوکۆزی خوێن (Hupoglycemia)، و دیاری کردنی بەرهەڵستنی ئینسۆلین (Insulin resistance). . نموونەی شیکار:- کەمێ خوێن لەڕێی خوێنبەرەکانی باسک […]

(HCV Genotyping

ڤایرۆسی جگەری جۆری(HCV) یەکێ لە بڵاووترین ڤایرۆسەکانە لە جیهاندا، نزیکەی ٣.٣٪ (دووسەد ملیۆن) لە دانیشتوانی جیهان هەڵگری ئەم ڤایرۆسەن، کە دەبێتە هۆی هەوکردنی جگەر و تێکدان و لەکارخستنی خانەکانی جگەر، هیچ ڤاکسینێک (Vaccine) بۆ ڤایرۆسی جگەری جۆری (HCV) تا ئێستا بەکارناهێنرێت. لەکاتی سەردان کردنی کلینیکی پزیشکی ددان یان ئەنجامدانی نەشتەرگەری.. هتد، پێویست بە ئەنجامدانی شیکاری […]

شیکارییSerotonin(5-Hydroxytryptamine)

سیرۆتینین (٥-هایدرۆکسی ترایپتامین) ماددەیەکی ئەمینی بایوجینییە لە میتابۆلیزمی تریپتۆفان (Tryptophan) پێک‌دێ. لە کۆ ئەندامی هەستەدەماردا گوێزەرەوەیەکی باشە Neurotransmitter. بەبڕی بەرزیش لە خانەکانی (Chromaffine)ی ناوپۆشی ڕیخۆڵەکان (intestinal mucosa)داو لە خەپلە خانەکانی خوێن و (Serotonergic neurones)ی مێشکدا هەیە. (Central-Serotonergic neurons) کار لە فرمانە فیزیاییەکانی وەک خەوتن و ڕێکخستنی هۆڕمۆنەکان و خوێنبەری دڵ دەکات. بەرزبوونەوەی ئاستەکەیشی لە سیرەمی […]

شیکاری ئامۆنیا

Ammonia (NH3) ئەم شیکارە بۆ چییە؟ بۆ دەست نیشان کردنی ئاستی بەرزی ئامۆنیایە لە خوێندا کەبەهۆی نەخۆشییە توندەکانی جگەر ,پەککەوتنی گورچیلە یا شێواوی دەگمەنی جینی لەسوری یوریادا(Urea Cycle) ئاستی ئامۆنیا بەرز دەبێتەوە. تا یاریدەمان بدات لە دیاری کردنی هۆکاری گۆڕانی ڕەفتار و هەست و هۆشی نەخۆش ,هەروەها دەردە مێشک (Encephalopathy) يان کۆنیشانی (Reye syndrome) نموونەی […]

شیکاریی Fasciola hepatica

فاشیۆلای جگەر نەخۆشییەکی گوازراوەیە دوچاری مرۆڤ و ئاژەڵیش دەبێ بە مەڕ و ماڵاتیشەوە. ئەم نەخۆشییە بەهۆی مشەخۆرێکەوەیە لە جۆگەی زراودا دەژی زیاتر لەوەی لە جگەردابێ، مشەخۆرەکە گەرایەک دادەنێ بەپیساییەوە فڕێ دەدرێ و لەڕێی ئاوی پیسەوە بەپیسایی گیانەوەرە شیردەرەکانەوە بە مرۆڤ دەگات. گەراکانی لە ئاودا دەتروکێن و میرسدیای دەردەچێ و دەگاتە ناو هێلکە شەیتانۆکە و لەوێدا […]