شیکاری ئینسۆلین
هۆڕمۆنی ئینسۆلین(Insulin) شیکاری هۆڕمۆنی ئینسۆلین بەمەبەستی هەڵسەنگاندنی بەرهەم هێنانی ئەم هۆڕمۆنەیە لەلایەن خانەکانی بێتای پەنکریاسەوە(Beta Cell)، وە یارمەتیمان دەدات لە دەست نیشانکردنی هەبوونی لووی بەرهەم هێنی ئنسۆلین (Insulinoma) لە خانەکانی (Islet cells)ی پەنکریاس . هەروەها لەنزمی ئاستی گلوکۆزی خوێن (Hupoglycemia)، و دیاری کردنی بەرهەڵستنی ئینسۆلین (Insulin resistance). . نموونەی شیکار:- کەمێ خوێن لەڕێی خوێنبەرەکانی باسک […]
(HCV Genotyping
ڤایرۆسی جگەری جۆری(HCV) یەکێ لە بڵاووترین ڤایرۆسەکانە لە جیهاندا، نزیکەی ٣.٣٪ (دووسەد ملیۆن) لە دانیشتوانی جیهان هەڵگری ئەم ڤایرۆسەن، کە دەبێتە هۆی هەوکردنی جگەر و تێکدان و لەکارخستنی خانەکانی جگەر، هیچ ڤاکسینێک (Vaccine) بۆ ڤایرۆسی جگەری جۆری (HCV) تا ئێستا بەکارناهێنرێت. لەکاتی سەردان کردنی کلینیکی پزیشکی ددان یان ئەنجامدانی نەشتەرگەری.. هتد، پێویست بە ئەنجامدانی شیکاری […]
شیکارییSerotonin(5-Hydroxytryptamine)
سیرۆتینین (٥-هایدرۆکسی ترایپتامین) ماددەیەکی ئەمینی بایوجینییە لە میتابۆلیزمی تریپتۆفان (Tryptophan) پێک‌دێ. لە کۆ ئەندامی هەستەدەماردا گوێزەرەوەیەکی باشە Neurotransmitter. بەبڕی بەرزیش لە خانەکانی (Chromaffine)ی ناوپۆشی ڕیخۆڵەکان (intestinal mucosa)داو لە خەپلە خانەکانی خوێن و (Serotonergic neurones)ی مێشکدا هەیە. (Central-Serotonergic neurons) کار لە فرمانە فیزیاییەکانی وەک خەوتن و ڕێکخستنی هۆڕمۆنەکان و خوێنبەری دڵ دەکات. بەرزبوونەوەی ئاستەکەیشی لە سیرەمی […]
شیکاری ئامۆنیا
Ammonia (NH3) ئەم شیکارە بۆ چییە؟ بۆ دەست نیشان کردنی ئاستی بەرزی ئامۆنیایە لە خوێندا کەبەهۆی نەخۆشییە توندەکانی جگەر ,پەککەوتنی گورچیلە یا شێواوی دەگمەنی جینی لەسوری یوریادا(Urea Cycle) ئاستی ئامۆنیا بەرز دەبێتەوە. تا یاریدەمان بدات لە دیاری کردنی هۆکاری گۆڕانی ڕەفتار و هەست و هۆشی نەخۆش ,هەروەها دەردە مێشک (Encephalopathy) يان کۆنیشانی (Reye syndrome) نموونەی […]
شیکاریی Fasciola hepatica
فاشیۆلای جگەر نەخۆشییەکی گوازراوەیە دوچاری مرۆڤ و ئاژەڵیش دەبێ بە مەڕ و ماڵاتیشەوە. ئەم نەخۆشییە بەهۆی مشەخۆرێکەوەیە لە جۆگەی زراودا دەژی زیاتر لەوەی لە جگەردابێ، مشەخۆرەکە گەرایەک دادەنێ بەپیساییەوە فڕێ دەدرێ و لەڕێی ئاوی پیسەوە بەپیسایی گیانەوەرە شیردەرەکانەوە بە مرۆڤ دەگات. گەراکانی لە ئاودا دەتروکێن و میرسدیای دەردەچێ و دەگاتە ناو هێلکە شەیتانۆکە و لەوێدا […]
شیکاریchromogranin A
مەبەست لەم شیکارییە چییە؟ دەکرێ بەشیکارکردنی کرۆمۆگرانین دەستنیشان و چاودێری هێندێ لووی شێرپەنجەیی ناسراو بکرێت، هەروەها ھەبوونی هەر تێکچوون یا لوو لە کوێرە ڕژێنەکاندا بزانرێت. کەی ئەم شیکارە پێویستە دەبێت؟ کرۆمۆگرانین (CgA) لە جۆری شەکرە پرۆتینیەکانە،دەستنیشانکەرێکی بایۆلۆجیانەی تایبەت بە لووی کوێرە ڕژێنەکانە. بەتایبەتی لووی کارسینویدی (Carcinoids) و لووی کوێرە ڕژێنەکان ئەم جۆرە لوو و گرێیانە […]
شیکاری پڕۆتینی ئینتەرلیووکین- ٦
Interleukein- 6 ئەم پڕۆتینە (IL-6) یش ناسراوە. جۆرە پڕۆتینێکی سروشتییە، خانە جیاجیاکانی لەش بەرهەمی‌دێنن وەک Macrophages,Endothelial cells,T-cell کارەکەی ڕێکخستنی کاردانەوەی بەرگریی لەشە. ئەمەش بەڵگەیەکی گرنگی چالاکیی بەرزی سیستەمی بەرگریی لەشە. ئەم پڕۆتینە لە لەش‌دا زیاددەکا، ئەگەر دوچاری هەوکردن و میکرۆب و نەخۆشییەکانی سیستەمی بەرگریی خۆیی و تێکچوونی دڵ و هەندێ چەشنی شێرپەنجە بووین. بڕی ئەم […]
ڤایرۆسی کۆرۆنا و پەتای توندی ڕێڕەوی هەناسەدان(Sever Acute Respiratory Syndrome (COVID-19, MERS-COV, SARS)
پێشەکیەکی کورت:- ڤایرۆسی کۆرۆنا بۆ یەکەم جار ساڵی (۱۹٦٠) لە مرۆڤدا دۆزراوەتەوە و هەریەک لە کۆئەندامەکانی هەناسە (Respiratory) ڕیخۆڵەکان (Gastro intestinal) و نەخۆشی دەمارەکان ( Neurogical disease)، تووشی گرفت ونەخۆشی دەکات. حەوت جۆر ڤایرۆسی کۆرۆنا دەبنەمایەی نەخۆشی لە مرۆڤدا، کە چوار لەو حەوت جۆرەی ڤایرۆسەکە تووش بوونیان سووکەو دەبنە هۆی (هەڵامەت و پەسیوی)وەک (Huk1, NL63, […]
خێزانی کۆرۆنا ڤایرۆس( Corona Virus Family).:
کۆرۆنا ڤایرۆسی نوێ (SARS-CoV-2).: بەشی سێهەم. ئەوکەسانە کێن کە ڤایرۆسەکە دەبێتە مایەی مەترسی بۆیان: بەگشتی کۆرۆنا ڤایرۆسی نوێ (SARS-CoV-2) لە سەر ژیانی تووشبوانی هێندە مەترسیدار نییە، بەجۆرێک ڕێژەی مردن بە ڤایرۆسەکە نزیکەی (۳٫۹٪)، بەڵام ئەم ڕێژەیە گشتگیرە و ئەگەر بە ووردی لێکدانەوە بۆ ئامارەکان بکەین دەبینین کە ڕێژەی مردن بە ڤایرۆسەکە لە کەسانی بەساڵاچوو و […]
خێزانی کۆرۆنا ڤایرۆس( Corona Virus Family).:
کۆرۆنا ڤایرۆسی نوێ (SARS-CoV-2).: بەشی دووهەم: دەستنیشانکردنی نەخۆشیەکە: سەرەتا دەستنیشانکردنی نەخۆشیەکە لە هەنگاوی یەکەم دا لە ڕێگەی لێکدانەوەی نیشانەکانی نەخۆشیەکە لەلایەن پزیشکی پسپۆڕەوە دەبێت. پاشان بۆ دڵنیابوونی زیاتر شیکاری (Reverse Transcription Polymerase Chain Reaction (RT-PCR)) بۆ دەکرێت، کە باشترن و بە دیقەتترین شیکاریە بۆ دەستنیشانکردنی بوونی ڤایرۆسەکە (ڕادەی دروستی ئەنجامەکەی زیاترە لە (۹٥٪))، (RT-PCR) شیکاریەکی […]